Według danych zebranych w Raporcie o stanie narkomanii w Polsce, problem spożycia narkotyków dotyczy już bardzo młodych ludzi, którzy są szczególnie narażeni na negatywne skutki zażywania substancji psychoaktywnych. 

• Dlaczego nastolatkowie sięgają po narkotyki?

Istnieje bardzo wiele przyczyn, dla których nastolatkowie sięgają po narkotyki. Często są one wynikiem perturbacji zachodzących w okresie dojrzewania, który wiąże się niejednokrotnie z niską samooceną, buntowniczą postawą, lekceważeniem zasad oraz robieniem na przekór rodzicom i opiekunom.

Młodzież zażywa narkotyki również z powodu piętrzących się problemów osobistych w postaci zaburzeń na płaszczyźnie relacji rodzinnych i rówieśniczych, braku akceptacji ze strony otoczenia, a często także doświadczania przemocy. Młodzi ludzie sięgają po używki, chcąc uwolnić się od stresu, nie zdając sobie sprawy z problemów, jakie wiążą się ze spożyciem substancji psychoaktywnych. Niejednokrotnie za decyzją o zażyciu narkotyków stoi także chęć zaimponowania rówieśnikom, dopasowania się do grupy lub po prostu chęć zabicia nudy. 

• W jaki sposób rodzice powinni rozmawiać z dziećmi o używkach?

Rozmowy o używkach należy rozpocząć jeszcze przed pojawieniem się jakiegokolwiek problemu. Rodzice powinni zacząć rozmawiać ze swoimi dziećmi na temat narkotyków już na etapie przedszkolnym. Dzięki temu będą one wiedziały, jak zachować się w obliczu substancji psychoaktywnych, gdy natkną się na nie w późniejszym życiu. W wypadku nastolatków, rozmowa powinna skupić się na zagrożeniach związanych z sięganiem po używki – konsekwencjach ich zażywania, zarówno krótko, jak i długofalowych.

W sytuacji, w której nastolatkowie zaczynają zdradzać oznaki wskazujące na spożywanie narkotyków, konieczna jest szybka interwencja. Rodzice powinni wtedy przede wszystkim:

• stworzyć odpowiednie warunki do rozmowy,
• dać nastoletniemu dziecku przestrzeń do wyrażania swoich uczuć i opinii,
• zrozumieć i zaakceptować uczucia oraz potrzeby nastolatka,
• otworzyć się na nastoletnie dziecko i postawić na szczerość w komunikacji,
• traktować nastolatka jak równoprawnego partnera w rozmowie,
• wysłuchać nastoletnie dziecko bez osądzania i nadmiernej krytyki,
• utrzymywać kontakt z nastolatkiem w trakcie całej rozmowy,
• nie obawiać się okazywania dziecku uczuć.

Istotne jest, by dać nastolatkowi poczucie, że nie musi ukrywać swoich emocji i problemów, gdyż zawsze może liczyć na wsparcie ze strony rodzica. Tego typu zapewnienie stanowi podstawę w zwalczaniu uzależnienia od narkotyków i innych używek. 

• Czego unikać w rozmowie o narkotykach z nastolatkiem?

W trakcie rozmowy z nastolatkiem na temat zażywania i uzależnienia od narkotyków należy przede wszystkim unikać pouczania i wytykania błędów. Ważne jest, by postawić się na miejscu dziecka, próbując zrozumieć jego problemy bez ich pomniejszania i bagatelizowania. Warto również pamiętać, by w rozmowie z nastolatkiem nie oferować gotowych rozwiązań problemu, lecz zostawić miejsce na wspólne szukanie wyjścia z sytuacji. 

Rodzice powinni ponadto nauczyć się odpowiednio budować pytania – pytania zamknięte, na które można odpowiedzieć „tak” lub „nie”, nie sprzyjają płynnej, efektywnej komunikacji. Niezwykle istotne w rozmowie z nastolatkami na temat uzależnienia od narkotyków jest również postrzeganie nałogu jako choroby, nie cechy charakteru lub przejawu słabości dziecka. Uzależnienie należy traktować jako schorzenie, które należy wyleczyć i nie powinno być ono demonizowane. 

• Jak zachęcić młodą osobę do skorzystania z terapii uzależnienia od narkotyków?

By zachęcić młodą osobę do skorzystania z terapii uzależnienia od narkotyków, należy przede wszystkim okazać jej odpowiednie wsparcie emocjonalne i przekonać, że nie ma niczego wstydliwego w poszukiwaniu profesjonalnej pomocy. Warto również wskazać skutki zażywania substancji psychoaktywnych dla zdrowia, wyglądu oraz życia społecznego. 

W sytuacji, gdy nastolatek obiecuje poprawę i chce samodzielnie zerwać z nałogiem, istotne jest wskazanie niebezpieczeństw związanych z odwykiem – intensywnych objawów abstynencyjnych i możliwych powikłań ogólnomedycznych i psychicznych, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia.

• Odwyk narkotykowy – gdzie się na niego zgłosić?

W celu zapewnienia nastolatkowi skutecznego i w pełni bezpiecznego leczenia uzależnienia od narkotyków warto zdecydować się na odwyk narkotykowy dla mieszkańców Szczecina w Ośrodku Terapii Uzależnień „Nowe Życie”. Nad terapią w placówce czuwają specjaliści, którzy uczą, jak żyć bez nałogu i zwalczać pokusę sięgania po używki, a także dbają, by leczenie przebiegało w odpowiednim tempie i przynosiło widoczne rezultaty.