Badanie USG jamy brzusznej to jedno z najczęściej wykonywanych przy użyciu fal ultradźwiękowych badań, dzięki któremu możliwe jest obrazowanie tkanek miękkich i diagnostyki większości narządów wewnętrznych dziecka. Za pomocą USG możliwa będzie więc ocena stanu wątroby i układu żółciowego, śledziony, trzustki, nerek, pęcherza moczowego, nadnerczy czy węzłów chłonnych. U dzieci wykonuje się je przede wszystkim do wykrycia wrodzonych wad i diagnozowania szeregu chorób układu pokarmowego. Kiedy warto zastanowić się nad zleceniem USG brzucha u dziecka i dlaczego?

USG brzucha dziecka – wskazania

Pierwszym i najważniejszym wskazaniem do wykonania USG jamy brzusznej u dziecka będą wszelkie niepokojące dolegliwości i objawy w okolicy brzucha oraz różnorodne odchylenia w badaniach laboratoryjnych. Wielu chorób nie da się zdiagnozować wyłącznie na podstawie wyników badań krwi czy obdukcji zewnętrznej, dlatego w przypadkach stwierdzonych wcześniej nieprawidłowości, obciążeń genetycznych czy objawów wskazujących na konkretną chorobę USG może okazać się najlepszym nieinwazyjnym sposobem diagnostycznym.

Wśród objawów, które mogą sugerować problemy z którymkolwiek z układów wewnątrz jamy brzusznej i są wskazaniem do wykonania badania USG należy wymienić przede wszystkim:

  • dolegliwości bólowe w okolicach brzucha (długotrwałe, o niejasnej przyczynie)
  • powiększenie obwodu brzucha,
  • krew lub śluz w stolcu,
  • krew w moczu,
  • nawracające zakażenia układu moczowego,
  • nieprawidłowe stolce (przewlekłe lub nawracające biegunki albo zaparcia),
  • wymioty,
  • urazy,
  • szybki i niezaplanowany spadek masy ciała,
  • żółtaczkę,
  • gorączkę nieznanego pochodzenia trwającą powyżej 7 dni,
  • guzy (uciskające na przewód pokarmowy, powodujące trudności z połykaniem, zaparcia czy wyczuwalne pod naporem w trakcie badania),
  • „ostry” brzuch (silny ból brzucha, dziecko nie może się swobodnie poruszać, a brzuch jest twardy „jak deska” – zwykle taki stan świadczy o konieczności wykonania zabiegu chirurgicznego np. w zapaleniu wyrostka robaczkowego).

Jeśli dziecko uskarża się na bóle brzucha, a dodatkowo towarzyszą im powyższe objawy lub też ma problem z układem moczowym i może być wskazana wizyta u urologa, badanie USG pozwoli potwierdzić diagnozę i przyczynę dolegliwości oraz stwierdzić jakie leczenie będzie w danym przypadku najskuteczniejsze.

Jak przygotować dziecko do badania USG brzucha

Mając skierowanie na badanie USG brzucha dziecka warto zawczasu wiedzieć czego dotyczyło będzie badanie i jak przygotować do niego malucha. W przypadku dzieci poniżej drugiego roku życia, jedyną rzeczą o jakiej warto pamiętać jest to, by nakarmić je w przedziale od 1 do 2 godzin przed wykonaniem badania. W przypadku dzieci starszych, u których układ pokarmowy działa już nieco inaczej, należy pamiętać o lekkiej diecie 2 dni przed badaniem (w przypadku dzieci w wieku szkolnym nawet 3 dni). W ramach lekkiej diety należy wykluczyć pokarmy smażone, jarzyny, owoce i soki. Warto podać też dziecku Espumisan, odpowiednio do wieku, który pozwoli udrożnić i oczyścić drogi pokarmowe. Dziecka w żadnym wieku nie należy karmić też bezpośrednio przed badaniem. U noworodków zaleca się, by nie były karmione 1-1,5 przed USG, dzieci do lat 5 przez 2 godziny przed badaniem, dzieci do 15 roku życia – 4 godziny przed USG, a po 15 roku życia nawet 6 godzin przed badaniem.

Jeśli USG brzucha dziecka jest zlecone przy szczególnych wskazaniach medycznych, a więc np. przy badaniach układu moczowego, lekarz przekaże rodzicom wytyczne odnośnie przygotowania dziecka do badania. W przypadku starszych dzieci warto pamiętać, by na godzinę przed badaniem USG podawać dziecku wodę niegazowaną (minimum 0,5 l, a u dzieci szkolnych do 1 litra) – badanie musi być wykonane na pełnym pęcherzu.

Wykonanie badania USG jamy brzusznej u dziecka nie różni się właściwie niczym od takiego samego rodzaju badań wykonywanych u osób dorosłych. Dzięki obrazowaniu za pomocą ultradźwięków możliwe jest diagnozowanie wielu chorób bez konieczności wykonywania inwazyjnych zabiegów, które mogłyby być dla dziecka znacznie bardziej uciążliwe. Jeśli więc lekarz zleca wykonanie USG u dziecka, zdecydowanie nie należy się go obawiać – w wielu przypadkach to najlepszy sposób na wykrycie chorób i uniknięcie trudnych powikłań.