Zaćma to choroba, która stopniowo odbiera ostrość widzenia i może prowadzić do całkowitej ślepoty. Dotyka głównie osoby starsze, ale nie omija również młodszych pacjentów. Dziś jednak nie musi oznaczać końca aktywnego życia – nowoczesne metody leczenia sprawiają, że usuwanie zaćmy jest szybkie, skuteczne i bezpieczne. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy choroby, jak przebiega zabieg i co warto wiedzieć o rekonwalescencji.

Czym jest zaćma?

Zaćma (katarakta) to zmętnienie naturalnej soczewki oka, które prowadzi do stopniowego pogarszania się widzenia. Zdrowa soczewka jest przezroczysta i skupia światło na siatkówce – gdy staje się mętna, obraz przestaje być wyraźny, a światło rozprasza się, powodując zamglenie.

Kto najczęściej choruje na zaćmę?

Najwięcej przypadków zaćmy diagnozuje się u osób po 60. roku życia, jednak choroba może występować również wcześniej. Do czynników ryzyka zalicza się:

  • wiek podeszły,
  • cukrzycę,
  • przewlekłe stosowanie leków sterydowych,
  • ekspozycję na promieniowanie UV,
  • urazy oka,
  • predyspozycje genetyczne.

Zdarza się także, że dzieci rodzą się z zaćmą wrodzoną.

Jak zmienia się widzenie w obliczu zaćmy?

Zaćma powoduje stopniowe pogarszanie się ostrości wzroku. Pacjenci najczęściej zgłaszają:

  • zamglony lub podwójny obraz,
  • trudności z widzeniem w jasnym świetle,
  • problemy z widzeniem w nocy,
  • spadek kontrastu i postrzegania kolorów,
  • częstą konieczność zmiany okularów.

W zaawansowanej fazie choroby widzenie może zostać całkowicie ograniczone.

Jak rozpoznać pierwsze objawy zaćmy?

Pierwsze objawy często są subtelne, dlatego wielu pacjentów je ignoruje. Warto zwrócić uwagę na:

  • uczucie „brudnych” okularów mimo ich czyszczenia,
  • pogorszenie widzenia przy jasnym świetle,
  • szybkie męczenie się oczu,
  • trudności w czytaniu drobnego druku.

Wczesna diagnostyka pozwala zaplanować odpowiedni moment na zabieg i uniknąć poważnych powikłań.

Jak wygląda zabieg usunięcia zaćmy?

Usuwanie zaćmy to obecnie najczęściej wykonywana procedura okulistyczna na świecie. Zabieg polega na:

  • usunięciu zmętniałej soczewki (najczęściej metodą fakoemulsyfikacji – rozbijania jej ultradźwiękami),
  • wszczepieniu sztucznej, przezroczystej soczewki wewnątrzgałkowej.

Zabieg trwa ok. 15–30 minut, jest wykonywany w trybie ambulatoryjnym, a pacjent wraca do domu jeszcze tego samego dnia.

Czy zabieg jest bolesny?

Zabieg jest całkowicie bezbolesny, ponieważ wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym – pacjent otrzymuje krople do oka. Może odczuwać jedynie lekki nacisk lub chłód. Dzięki nowoczesnym technikom chirurgicznym ryzyko powikłań jest minimalne.

okulista

Jak wygląda rekonwalescencja?

Powrót do sprawności wzrokowej jest szybki, choć pełna stabilizacja ostrości widzenia może potrwać od kilku dni do kilku tygodni. Po zabiegu pacjent powinien:

  • unikać pochylania się i dźwigania przez kilka dni,
  • nie pocierać ani nie dotykać operowanego oka,
  • stosować przepisane krople zgodnie z zaleceniem lekarza,
  • zgłaszać się na wyznaczone kontrole okulistyczne.

Większość pacjentów może wrócić do normalnej aktywności życiowej w ciągu tygodnia.

Jak uniknąć powikłań po zabiegu?

Choć usuwanie zaćmy to zabieg bezpieczny, należy przestrzegać zaleceń lekarza, aby zminimalizować ryzyko:

  • infekcji (np. zapalenia wnętrza gałki ocznej),
  • przemieszczenia soczewki,
  • wzrostu ciśnienia śródgałkowego.

Ważne jest stosowanie odpowiednich leków, odpoczynek oraz unikanie kontaktu z wodą (np. w basenie) przez określony czas.

Gdzie można wykonać zabieg?

Zabieg usuwania zaćmy można wykonać zarówno w ramach NFZ, jak i prywatnie. Placówki prywatne oferują często krótszy czas oczekiwania i możliwość wyboru nowoczesnych soczewek (np. multifokalnych czy torycznych). Decydując się na konkretną klinikę, warto zwrócić uwagę na:

  • doświadczenie zespołu,
  • wyposażenie w nowoczesny sprzęt,
  • opinie innych pacjentów.

W dużych miastach dostępność zabiegu jest większa, ale wiele mniejszych ośrodków również oferuje wysoką jakość usług.

Ile to kosztuje?

Cena zabiegu prywatnego zależy od rodzaju soczewki i placówki. Koszty wahają się zazwyczaj od 3000 do 8000 zł za jedno oko. Dodatkowe opłaty mogą dotyczyć badań kwalifikacyjnych i kontroli pozabiegowych. Zabieg refundowany przez NFZ obejmuje wszczepienie standardowej soczewki – czas oczekiwania może być jednak dłuższy.

Podsumowanie

Usuwanie zaćmy to bezpieczny i skuteczny sposób na przywrócenie ostrości widzenia, który może znacząco poprawić komfort codziennego życia. Wczesne rozpoznanie objawów i szybka interwencja pozwalają uniknąć poważnych ograniczeń wzrokowych. Dzięki nowoczesnym technologiom i krótkiemu czasowi rekonwalescencji zabieg cieszy się bardzo wysoką skutecznością i satysfakcją pacjentów – niezależnie od wieku.