Objawy niedoczynności tarczycy mogą być niezwykle zróżnicowane. Często są lekceważone przez pacjentów lub przypisywane innym schorzeniom. Niestety choroba tarczycy może w znaczący sposób pogorszyć jakość naszego życia.
Jeśli zmagasz się z chronicznym zmęczeniem i sennością, lepiej dogłębnie zbadać przyczyny tej dolegliwości i sprawdzić, czy nie stoi za nią właśnie niewydolność tarczycy. W tym artykule przeczytasz o objawach i przyczynach tego schorzenia oraz o przebiegu jego diagnozy.
Tarczyca – jaką rolę pełni w naszym organizmie?
Tarczyca to nieparzysty gruczoł położony na przedzie dolnej części szyi, którego zadaniem jest wydzielanie trzech hormonów: trójjodotyroniny (T3), tyroksyny (T4) oraz kalcytoniny. Jest zbudowana z maleńkich pęcherzyków otoczonych łącznotkankową torebką a jej pracę reguluje przysadka mózgowa.
Rolą hormonów tarczycy w naszym organizmie jest stymulacja jego wzrostu, wspieranie procesów przemiany materii i energii oraz wspomaganie prawidłowej pracy ośrodkowego układu nerwowego. Prawidłowo funkcjonująca tarczyca ma także wpływ na pracę gruczołów płciowych oraz układu sercowo-naczyniowego.
Objawy niewydolności tarczycy
Objawy niewydolności tarczycy, zwłaszcza w początkowym lekkim przebiegu choroby łatwo zignorować i pomylić na przykład z konsekwencjami przewlekłego stresu. By uniknąć takiego niedopatrzenia, warto zwrócić uwagę na następujące sygnały:
- Nieustępujące uczucie zmęczenia i senność w ciągu dnia;
- Trudności w koncentracji i zapamiętywaniu;
- Odczuwanie zimna, pomimo mieszczącej się w normie temperatury pokoju;
- Blada i sucha skóra;
- Problemy z pracą jelit i wypróżnianiem się;
- Gwałtowny wzrost masy ciała oraz obrzęki kończyn i twarzy;
- Zachrypnięty głos;
- Bóle mięśni i stawów;
- Spadek nastroju, pojawienie się stanów lękowych;
- Wyraźnie zwiększona kruchość włosów;
- Obniżenie sprawności seksualnej i libido, a także problemy z płodnością;
- Zaburzenia cyklu menstruacyjnego u kobiet.
Przyczyny niedoczynności tarczycy
Niedoczynność tarczycy może być zarówno pierwotna, jak i wtórna. O pierwotnej niewydolności gruczołu mówimy wtedy, gdy zbyt niskie poziomy hormonów wynikają z uszkodzenia samego organu. Niewydolność wtórna ma zaś miejsce wtedy, kiedy z samą tarczycą wszystko jest w porządku, ale jest ona niedostatecznie stymulowana przez przysadkę mózgową i w konsekwencji wciąż brakuje nam niezbędnych do zdrowego funkcjonowania hormonów. To jednak niezwykle rzadkie przypadki, dotykające pacjentów onkologicznych.
Wśród pierwotnych przyczyn niedoczynności tarczycy możemy wymienić:
- Autoimmunologiczną chorobę Hashimoto. W ciele osoby cierpiącej na tę przypadłość dochodzi do patologicznego stanu, w którym układ odpornościowy atakuje i powoli wyłącza działanie własnej tarczycy. Leczenie tej choroby polega przeważnie na podawaniu pacjentowi leków zastępujących hormony tarczycy.
- Całkowite lub częściowe operacyjne wycięcie tarczycy;
- Napromieniowanie okolic szyi w ramach leczenia nowotworu;
- Niedobór jodu w środowisku (jod jest ważnym składnikiem hormonów tarczycy);
- Poporodowe zapalenia tarczycy, na które składają się fazy niedoczynności i nadczynności tego gruczołu;
- Podostre zapalenie tarczycy nazywane również chorobą de Quervaina. Przeciętnie trwa ono od sześciu tygodniu do sześciu miesięcy.
Jak diagnozuje się niedoczynność tarczycy?
Dla rzetelnego wykrycia niewydolności tarczycy konieczne jest przeprowadzenie badań laboratoryjnych krwi. Zazwyczaj ich pierwszoplanowym celem jest zmierzenie poziomu tyreotropiny (TSH), która jest wydzielana przez przysadkę mózgową i ma pobudzać tarczycę do działania. Nadmiar TSH świadczy o tym, że tarczyca nie daje sobie rady z zapotrzebowaniem organizmu na produkowane przez nią hormony.
Kolejne badania są nastawione na zmierzenie stężenia hormonów tarczycy:
- FT3 – wolnej trijodotyroniny;
- FT4 – wolnej tyroksyny.
Gdy podejrzewamy chorobę Hashimoto, warto ustalić również obecność we krwi pacjenta szkodliwych autoprzeciwciał anty-TPO oraz anty-TG.
Wyniki badania krwi powinien każdorazowo zinterpretować lekarz odpowiedzialny za wdrożenie odpowiedniej farmakoterapii. Niezwykle istotne jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu z pacjentem, wypytanie go o wszystkie doświadczane objawy, ich początek oraz momenty, w których się nasilają. Przed wizytą u lekarza możesz spróbować przypomnieć sobie wszystkie te informacje.
Objawy niedoczynności tarczycy pomaga załagodzić przemyślana dieta. Centrum Medyczne DOKTOR w Wałbrzychu może pochwalić się zatrudnianiem wykwalifikowanego dietetyka klinicznego, dzięki czemu wszystkie niezbędne wizyty związane z Twoim schorzeniem tarczycy odbędziesz w jednym miejscu. Na wizytę szybko i bez nerwów umówisz się online za pośrednictwem witryny centrum.